De Hollandse Waterlinies zijn een uniek stelsel van verdedigingswerken en waterwerken in Nederland, dat werd aangelegd om het land te beschermen tegen vijandelijke invasies. Deze waterlinies maakten gebruik van inundaties, waarbij grote delen van het land onder water werden gezet om de vijand te hinderen en te vertragen.

Er zijn twee belangrijke waterlinies in Nederland: de Oude Hollandse Waterlinie en de Nieuwe Hollandse Waterlinie.

Oude Hollandse Waterlinie: Deze waterlinie werd aangelegd in de 17e eeuw en strekte zich uit van Muiden tot Gorinchem. De belangrijkste vestingsteden in deze linie waren onder andere Muiden, Naarden, Weesp, Utrecht en Gorinchem. Bij dreiging kon het gebied tussen de steden onder water worden gezet, waardoor de vijand werd gedwongen om zich door ondiep en moeilijk begaanbaar terrein te bewegen.
Nieuwe Hollandse Waterlinie: Deze waterlinie werd in de 19e eeuw aangelegd als uitbreiding en verbetering van de Oude Hollandse Waterlinie. De linie strekte zich uit van Muiden tot aan de Biesbosch en omvatte steden als Utrecht, Gorinchem, Vreeswijk, Culemborg en Nieuwersluis. Naast inundaties maakte deze linie ook gebruik van forten, bunkers en andere verdedigingswerken om een invasie te voorkomen.
De Hollandse Waterlinies hebben meerdere malen een belangrijke rol gespeeld in de Nederlandse geschiedenis. De bekendste inzet van de waterlinies was tijdens de Frans-Nederlandse oorlog in de 17e eeuw en de Tweede Wereldoorlog in de 20e eeuw. In beide gevallen bleken de linies effectief in het tegenhouden van vijandige troepen.

Tegenwoordig worden de waterlinies voornamelijk gebruikt als toeristische attracties en cultureel erfgoed. Veel forten en andere verdedigingswerken zijn opengesteld voor het publiek en bieden inzicht in de militaire geschiedenis van Nederland. Daarnaast dienen de linies ook als belangrijke natuurgebieden, waar flora en fauna gedijen in het waterrijke landschap.
 
 

Het Slot Edam maakt geen deel uit van de Hollandse Waterlinies. De Hollandse Waterlinies zijn een stelsel van verdedigingswerken en inundatiegebieden die werden gebruikt als verdedigingslinies in Nederland. Ze omvatten onder andere de Stelling van Amsterdam en de Nieuwe Hollandse Waterlinie.

Het Slot Edam, gelegen in de stad Edam, is een historisch kasteel, maar het maakt geen deel uit van de waterlinies. Het kasteel diende voornamelijk als residentie voor de lokale heren van Edam en had een defensieve functie in die zin dat het diende ter verdediging van de stad.

Hoewel het Slot Edam interessant is vanuit historisch en architectonisch oogpunt, behoort het niet tot de specifieke verdedigingswerken die deel uitmaken van de Hollandse Waterlinies.

Sinds 2021 Unesco werelderfgoed